საქართველო თავისუფალი საბაზრო ეკონომიკის მქონე განვითარებადი ქვეყანაა და დღემდე ცვლილებების რთულ გზას გადის. საინტერესოა, რა ნაბიჯები გაიარა ამ გზაზე სახელმწიფომ უკანასკნელი სამი ათწლეულის განმავლობაში.
საქართველოს მშპ 1990 წელს – $7.754 მილიარდი
საქართველოს მშპ ერთ სულ მოსახლეზე 1990 წელს – $3.697 775 ათასი
საქართველოს მშპ 2019 წელს – $17.477 მილიარდი
საქართველოს მშპ ერთ სულ მოსახლეზე 2019 წელს – $4.978 499 ათასი
1990-1999 წლები
1990-იან წლებში საქართველომ, ისევე როგორც პოსტსაბჭოთა და სოციალისტური ქვეყნების აბსოლუტურმა უმრავლესობამ, მკვეთრი ეკონომიკური ვარდნა განიცადა. მხოლოდ ხუთ წელიწადში (1990-დან 1995-მდე) მთლიანი შიდა პროდუქტის მაჩვენებელი ჯამში $5.24 მილიარდით შემცირდა, რაც 67.69%-ით კლებას ნიშნავს. დეკადა ინფლაციის მაღალი დონითა და ბიუჯეტის მწვავე დეფიციტით გამოირჩეოდა, რისი ერთ-ერთი მიზეზიც მოსახლეობის მხრიდან გადასახადებისთვის თავის არიდება იყო.
1994 წლის შემდეგ შეინიშნებოდა სიტუაციის სტაბილიზაცია და მცირედი მატებაც, თუმცა, 1998 წლიდან 1999 წლამდე მშპ-ის კლება კვლავ დრამატული იყო.
წყარო - World Bank
2000-2009 წლები
2000-იანი წლების პირველი მონაკვეთი ქვეყნის ეკონომიკისთვის აღმავლობის პერიოდი იყო. საქართველოს მშპ 2000-დან 2008 წლამდე, ვარდების რევოლუციის შედეგად განხორციელებული ეკონომიკური და დემოკრატიული რეფორმების შედეგად, $9.738 მილიარდით (318.5%-ით) გაიზარდა და $12.795 მილიარდს მიაღწია.
სიტუაცია გაუარესდა 2008 წელს, რისი უმთავრესი მიზეზიც საქართველოსთვის არა მსოფლიოში არსებული 2008 წლის ფინანსური კრიზისი, არამედ რუსეთ-საქართველოს შორის მიმდინარე შეიარაღებული კონფლიქტი აღმოჩნდა. ომმა უდიდესი ფინანსური თუ ადამიანური ზიანი მიაყენა სახელმწიფოს, რაც ლოგიკურად აისახა ეკონომიკურ პარამეტრებზეც და 2009 წლის მშპ-ის მაჩვენებელი, 2008 წელთან შედარებით, $2.028 მილიარდით შემცირდა.
წყარო - World Bank
2010-2019 წლები
არაპროგნოზირებადი და მკვეთრად ცვალებადი აღმოჩნდა საქართველოსთვის 2010-იანი წლებიც. დეკადის პირველ მონაკვეთში ქვეყნის ეკონომიკა სტაბილურად იზრდებოდა, თუმცა, 2014 წლიდან კვლავ გაუარესდა. გაუფასურდა ვალუტის კურსი და გაიზარდა უმუშევრობა.
აუცილებლად უნდა აღინიშნოს რუსეთის 2014-2015 წლის ეკონომიკური კრიზისი, რომელმაც მთელი პოსტსაბჭოთა სივრცე დააზარალა. გამონაკლისი არც საქართველო ყოფილა. 2015 წელს ქვეყნის მთლიანი შიდა პროდუქტის მაჩვენებელი, 2014 წელთან შედარებით, $2.7 მილიარდით (15.2%-ით) შემცირდა. ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი კი სწორედ უმსხვილესი სავაჭრო პარტნიორის ეკონომიკური კრიზისი და, შესაბამისად, ექსპორტისა და ფულადი გზავნილების შემცირება იყო.
წყარო - World Bank
მთლიანი შიდა პროდუქტის მონაცემები ქვეყნის კეთილდღეობის შესაფასებლად არ არის საკმარისი. სურათის უკეთ დასანახად საჭიროა მშპ-ის ერთ სულ მოსახლეზე გამოანგარიშებაც:
წყარო - World Bank
საქართველოს მთლიანი შიდა პროდუქტის მაჩვენებელი (დათვლილი ერთ სულ მოსახლეზე 1990-2019 წლებში).
ავტორი - ქრისტინე ქათამაძე
Comments